In deze blog bekijken we hoe Marco Pantani en Gustave Klimt zich met elkaar verbinden. Uiteraard via de leuke woordspeling in de titel. En puur artistiek, de inspiratie voor de prachtige illustratie van ArtNouvélo compagnon de route Bruno Vanobberghen:
Marco Pantani is één van de coureurs die we in November eren. 34 jaar en van ons heen gegaan. Veel te vroeg gestorven, zoals die andere wielerlegendes die hier deze maand aan bod (zullen) komen: VDB, Jimenez, Cassartelli, Bjorg Lambrecht, etc … Marco Pantani was net als José Maria Jimenez -die we eerder deze week bewierookten- het prototype van een berggeit. Een explosieve klimmer. Wanneer iedereen in het zadel moest, bleef hij verdapperen op de pedalen. Schijnbaar zonder moeite, met korte krachtige versnellingen, en dan weer losjes zich laten inlopen. Bokkesprongen op een berg. De piraat die geen enkel avontuur uit de weg ging. Lange saaie bergritten vrolijkte hij op met lange ontsnappingen. Vaak een hoog kamikaze gehalte. Dat moeten we helaas nogal letterlijk nemen. Hij koerste zoals hij leefde. Op de limiet, met hoge pieken, maar ook diepe dalen. Overmoedig soms, zonder grenzen.
De klimmer uit Cesena is altijd een inspiratie geweest voor kunstenaars. Bij het horen van het lied van Guido Belcanto (link aan het eind van dit artikel) krijgen we nog steeds een krop in de keel:
Jij bent mijn held
Wanneer ik je zie
Supercoureur
Koning van de bergen
Jij alleen, Marco
Mijn naam is Guido,
Ik draag je in mijn hart
Marco Pantani Ik aanbid je
Maar ik beef voor je borstkas
Ik zing en ik speel
Als een troubadour
Aan het hof van de koning
Jouw moed inspireert me
En drijft me naar de eindstreep
Vandaag zing ik voor jou
Ik ben gekomen om jou te zien
Pantani, ik smeek dat je mij aanhoort
Jij weet niet wie ik ben
Ik ben een zanger
Zonder pretentie
(Guido ‘Pantani’ Belcanto)
Kleinkunstenaar Guido Belcanto reed ook jaren met een Bianchi waar Pantani nog zou mee hebben gekoerst. Pantani was zijn idool en inspiratiebron. Voor ArtnouVélo is dit ook de drijfveer, de schoonheid van de koers. En de overleveringen: de verhalen en de mythes die dwalen rond deze verheven coureurs. Hun palmares is daarbij minder van belang - al is dat van "Il Elephantino" zeker niet te onderschatten, met onder andere eindoverwinningen en acht ritten in de Tour en acht ritten in de Giro – wij zijn vooral op zoek naar de verbeelding. Geen sport ter wereld die alle facetten van het leven zo veruitwendigd. Vergankelijkheid uiteraard, de eenzaamheid van een ontsnapping, maar ook de vriendschap in het peloton. Glorie en diepe teleurstelling. Altijd onderweg, tragische valpartijen, valsspelen. En de eindstreep wordt telkens weer verlegd. Pantani klimt. Zijn leven was kleurrijk. Ook hij hield van vrouwen, drank en verboden middelen. Al dan niet prooi van de maffia of slechte vrienden. Roekeloze risico’s die we niet goed willen praten, maar ook gewoon deel zijn uitmaken van de maatschappij op alle niveaus.
Gustav Klimt – op wiens werk het portret van Pantani is geïnspireerd – was een symbolist die ook wel vaak wordt geassocieerd met de Art-Nouveau-scene. Zijn oeuvre wordt beschouwd als exemplarisch voor het toenmalige spanningsveld tussen behoudzucht (het conservatieve wielerpeloton) en drang tot vooruitgang (coureurs als Pantani). Klimt maakte een brug tussen de oude en de nieuwe wereld. Klimt had net als Pantani ook een buitensporig en onconventioneel liefdesleven. Klimt liet 14 kinderen na. Maar net als een coureur die moet presteren leefde hij sober, bijna als een kluizenaar. De Oostenrijkse schilder was eigenzinnig en leidde artistieke vernieuwing in. Net zoals het moeilijk is om grip te krijgen op Pantani’s levensverhaal noemt Gustav klimt zijn werken levensraadselen. Koers is kunst, dat gaat uiteraard verder dan de wielrenners zelf. Ook de fantastische landschappen die de wielrenners doorkruisen zijn inspirerend. Het mooiste blijft natuurlijk om zelf ook de fiets op te kunnen. Zoals Belcanto zich eventjes Pantani wanen, wanneer je een tandje bij kan steken op een stuk vals plat en je voelt dat iemand in je wiel aan het kraken is. Klimt hield naast zijn ietwat erotische portretten ook van landschappen, vaak aan zee, met invloed van het impressionisme.
Hoed (of was het bandana?) af, Marco.
PS 1: Oh ja en Gustave Klimt groeide op in Wenen. De stad die momenteel ontwaakt na een terroristische aanslag. Laten we ook de drang naar vrijheid niet vergeten te vermelden. En het absolute van de vrijheid van meningsuiting van de kunstenaar, al moet het steeds met het nodige respect gebeuren.
PS 2: Gustave Klimt stierf aan de Spaanse griep… De corona van 20e eeuw. Stay Safe ArtnouVélo vrienden!
